HỎI NHƯ THẾ NÀO?

Chúng tôi xin được đăng một bài viết của tác giả Thùy Cốm, một tác giả vẽ minh họa thiếu nhi, sáng tác sách tranh thiếu nhi.

Đặt câu hỏi đúng là bạn đã tự giải quyết được một nửa vấn đề rồi. Tại sao lại cần đặt đúng câu hỏi? Ngoại trừ những người có nhiệm vụ, được trả lương để trả lời mọi thứ bạn cần, phần còn lại không có trách nhiệm giải đáp 1-1 với bạn, đặc biệt là những người lạ, không quen không biết. Ngay cả đối với những người có nghĩa vụ giải đáp bạn, việc đặt câu hỏi đúng giúp tiết kiệm thời gian cho cả đôi bên, tăng hiệu quả trao đổi, và đặt câu hỏi đúng cũng đồng nghĩa với việc bạn đã tự thân vận động suy nghĩ (trước khi hỏi) – việc này chắc chắn tốt cho tư duy của bạn về lâu về dài.

Còn đối với những người xa lạ, nếu họ dành thời gian để trả lời bất kỳ câu hỏi nào của bạn, đó là LÒNG TỐT. Và đừng “tận dụng” thái quá lòng tốt của bất kỳ ai. Ai cũng có công việc riêng, những hiểu biết – kiến thức – kinh nghiệm luôn là những thứ quý giá. Hãy trân trọng thời gian lẫn tri thức của người khác thì người ta mới tôn trọng và muốn giúp đỡ bạn.

Việc chia sẻ kiến thức công khai (vd như viết blog hay làm video) rất khác với việc giải đáp 1-1 (như chat/pm riêng). Những kiến thức này luôn sẵn có, nếu chúng ta chủ động tìm kiếm. Nhiều người rất lười đọc bài viết, lười tự tìm hiểu chỉ muốn được có người chỉ tay cho từng bước. Bên cạnh đó, giờ việc học có rất nhiều hình thức, nhiều nguồn, cả miễn phí lẫn có trả phí.

Mình là đứa hay bị… cố lịch sự quá, hay cố gắng trả lời mọi tin nhắn, mọi câu hỏi. Tuy vậy, qua nhiều năm, mình gặp rất nhiều chuyện không hay, tốn thì giờ gây bực mình. Ví dụ như phân nửa những người mình giải đáp thắc mắc không thèm cảm ơn một câu, chỉ seen. Hoặc có những bạn “xả” cho mình một đống những câu hỏi về chuyên môn mà không thể giải đáp qua vài dòng chat được và nếu bạn thực sự muốn giải đáp hết những thứ đó, tốt nhất bạn nên đi học một khoá.

Vậy làm thế nào để hỏi được việc của mình mà không gây phiền hà cho người mình muốn hỏi?